Nederlandse reactie op het voorstel van Europese Commissie voor aanpak grensbelemmeringen

Op 12 december 2023 publiceerde de Europese Commissie een voorstel voor de aanpak van grensbelemmeringen door het oprichten van grensoverschrijdend coördinatiepunten, ook wel cross-border coordination points. Dit voorstel heeft als doel om juridische en administratieve belemmeringen bij de grensoverschrijdende samenwerking in alle grensregio’s van de Europese Unie weg te nemen. In Nederland is het voorstel positief ontvangen.

Europese, Nederlandse en Duitse vlag
Beeld: ©Valerie Kuypers

Samenwerking in de grensgebieden van Nederland

Vanuit het programma Regio’s aan de grens wordt al actief samengewerkt met Duitsland en België aan grensoverschrijdende kansen en opgaven. De grensligging zorgt voor specifieke kansen, bijvoorbeeld het aan beide kanten van de grens te kunnen werken en de mogelijkheid tot grensoverschrijdende gezondheidszorg. Deze kansen kunnen niet altijd verzilverd worden, bijvoorbeeld door regelgeving die zich alleen op de Nederlandse situatie richt. Dit zorgt voor mogelijke negatieve effecten voor inwoners, kennisinstellingen en bedrijven in deze regio’s. Vanuit de Regional Development Committee van de Europese Unie is berekend dat het wegnemen van hindernissen in de grensregio’s dit een gunstig effect heeft op de welvaart en werkgelegenheid.

Samenwerkingsverbanden

Er zijn al diverse initiatieven waarmee in de grensregio gewerkt wordt aan opgaves. Zo wordt met Duitsland samengewerkt met de Grenslandagenda Nederland – Noordrijn-Westfalen en de Samenwerkingsagenda Nederland – Nedersaksen. Nederland en Vlaanderen hebben enkele jaren terug een bestuurlijke werkgroep (onder voorzitterschap van dhr. Donner en mw. Berx) ingesteld voor de versterking van de aanpak van grensbelemmeringen. Ook is samen met de Vlaamse overheid, overheden uit de grensregio en twee universiteiten begin 2024 een schakelpunt grensbelemmeringen opgericht.

Reactie op het voorstel van de Europese commissie

Op dit moment wordt vanuit het kabinet ingezet op intergouvernementele en regionale effectieve samenwerkingsstructuren. Met de huidige inzet voldoet Nederland al grotendeels aan de verplichtingen die volgen uit het voorstel van de Europese Commissie. Voorwaarde voor Nederland is dat maatwerk en diversiteit in de structuur mogelijk moet blijven en wisselend kan zijn per grensoverschrijdend samenwerkingsverband. Want elke regio heeft een sterk onderscheidende identiteit, met specifieke kansen en opgaven. Met de overweging dat er al veel speelt in Nederland rondom het oplossen van hindernissen in het grensgebied, is besloten dat het voorstel om dit in heel Europa op te zetten op steun kan rekenen.

Lees hier het commissievoorstel vanuit de Europese Unie en de reactie daarop in deze Kamerbrief Voorstel mechanisme belemmeringen grensregio.