Tweede bijeenkomst kennistraject aanpak energiearmoede en gezondheidsachterstanden
Op dinsdag 7 november was de tweede bijeenkomst van het kennisuitwisselingstraject georganiseerd door de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de aanpak van energiearmoede en gezondheidsachterstanden voor regio’s aan de grens. Ongeveer vijftig beleidsmedewerkers van gemeenten, provincies, het Rijk en maatschappelijke partners kwamen hiervoor naar de stadsregio Parkstad in Limburg. Het was een dag die draaide om elkaar leren kennen en elkaar inspireren.
Opening programma
Na een warm welkom in Carbon 6 in Heerlen en een korte terugblik op de eerste kick-off van dit kennistraject ging het programma van start met een terugblik op de geschiedenis van de stadsregio Parkstad Limburg. Sinds het sluiten van de kolenmijnen in de jaren zeventig kent de regio Parkstad Limburg grote economische en sociale uitdagingen.
Alles in deze regio hing vast aan de mijnen. De sluiting in de jaren zeventig was dan ook een enorme oplawaai. De regio moest zichzelf helemaal opnieuw uitvinden. Inmiddels is vernieuwen onze kernkwaliteit geworden.
Jordy Clemens, wethouder van de gemeente Heerlen, vatte het als volgt samen: "Alles in deze regio hing vast aan de mijnen. De sluiting in de jaren zeventig was dan ook een enorme oplawaai. De regio moest zichzelf helemaal opnieuw uitvinden. Inmiddels is vernieuwen onze kernkwaliteit geworden. We zetten de nodige stappen, maar we staan nog steeds voor grote uitdagingen. En daarbij hebben we u nodig."
Samenwerking in Rijk en regio
Peter Bertholet, directeur Stadsregio Parkstad, schetste de regionale context. Hij nam de aanwezigen mee in de ontwikkeling van het samenwerkingsverband Parkstad Limburg, dat volgend jaar 25 jaar bestaat. In 2010 is met het project Wijkenaanpak de eerste stap gezet om structureel samen te werken aan transformatie van de regio. Daarna volgden andere projecten, waaronder de Regio Deals. Vanuit VWS spraken medewerkers over het Regionetwerk dat een aantal jaar geleden is opgezet, met als doel bij te dragen aan de transformatieopgave in de zorg. Een mijlpaal is de ontwikkeling van de regiobeelden die inzichtelijk zijn via dejuistezorgopdejuisteplek.nl/regiobeelden.
Als afsluiting van het ochtendprogramma kwamen medewerkers van Sterk uit Armoede aan het woord. Sterk uit Armoede is een expertisecentrum van ervaringsdeskundigen in generatiearmoede en sociale uitsluiting in Haren (Groningen).
Armoede is een gevoel dat wordt overgedragen van generatie op generatie. Mijn hele leven had ik het gevoel een last te zijn voor de samenleving. Vanuit dat gevoel van minderwaardigheid maakte ik keuzes. Ontwikkeling is nodig. Ik kreeg de kans de opleiding te volgen tot ervaringswerker. Hiermee leerde ik veel over mijzelf en over de maatschappij. Ik leerde bovendien mijn boosheid en de gevoelswereld daarachter te uiten in taal.”
Alex Schepel, opende met een indrukwekkend gedicht en vertelde hierna zijn eigen levensverhaal: "Armoede is een gevoel dat wordt overgedragen van generatie op generatie. Mijn hele leven had ik het gevoel een last te zijn voor de samenleving. Vanuit dat gevoel van minderwaardigheid maakte ik keuzes. Ontwikkeling is nodig. Ik kreeg de kans de opleiding te volgen tot ervaringswerker. Hiermee leerde ik veel over mijzelf en over de maatschappij. Ik leerde bovendien mijn boosheid en de gevoelswereld daarachter te uiten in taal.”
Workshops
Na het plenaire gedeelte splitste de groep zich op in tweeën voor de workshops. Eén workshop vond plaats bij VIE Kerkrade. Marjon Hulst, strategisch beleidsadviseur GGD Zuid-Limburg, gaf een toelichting op het programma Trendbreuk. Ook ging ze in op de koppeling met het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorg Akkoord (IZA) van VWS. Het tweede gesprek bij VIE ging over het project Pluspraktijken/Pluswijken. Carin l’Ami, accountmanager Huisartsen OZL, vertelde dat Pluspraktijken in 2016 is gestart met als doel de eigen regie te bevorderen, de zorgvraag te verlagen en de samenwerking tussen huisartsen te stimuleren. Inmiddels zijn alle 68 huisartsen in Parkstad aangesloten. Door meer te sturen op zelfzorg door slimme digitale oplossingen en triage is de verwachting dat nog maar 30% van de zorgvragen bij de eerstelijnsvoorzieningen terecht komt.
De tweede workshoplocatie was de Bovengrondse Vakschool in Heerlen. Directeur Arend Zwaga gaf de deelnemers een introductie. Na een rondleiding door de vakschool langs de onderdelen vakwerk, zorgwerk en dienstwerk, was er een workshop van de Woonwijzerwinkel Limburg. Dit is een samenwerkingsverband tussen welzijnsorganisaties en woningcorporaties. Onder andere door inzet van energiecoaches worden mensen geholpen van verduurzaming tot isolatie.
Na de workshops keerde de groep weer terug naar Carbon 6 om gezamenlijk terug te kijken op de dag en verder te praten. De volgende fysieke bijeenkomst voor kennisuitwisseling vindt plaats in Zeeland. Wilt u meer weten over het vervolg van dit traject of wilt u zich alvast aanmelden voor de volgende bijeenkomst, stuur dan een bericht naar postbus.regiosaandegrens@minbzk.nl.